POZIOM ROZSZERZONY

 Zadanie 1   (2pkt)
W chwili początkowej $(t=0)$ zainicjowano pewną reakcję chemiczną, w której brał udział związek A.
W wyniku tej reakcji masa m związku A zmieniała się w czasie zgodnie z zależnością
$m(t)=a\cdot 2^{-0,05\cdot t}+b$ dla $t\geq0$
gdzie:
$m$– masa związku A wyrażona w gramach,
$t$ – czas wyrażony w sekundach (liczony od chwili $t=0$),
$a,b$ – współczynniki liczbowe.
Masa początkowa związku A (tj. masa w chwili $t=0$) była równa $m_0$ gramów.
Po osiągnięciu stanu równowagi (tj. gdy $t\to\infty$) masa tego związku była równa $\frac{1}{9}$ jego masy początkowej (zobacz rysunek).

Oblicz, po ilu sekundach (licząc od chwili zainicjowania tej reakcji) przereagowało $87,5$ /
Odpowiedź Po $120$ sekundach przereaguje $87,5$ procent masy początkowej związku A.

Matura czerwiec 2024 poziom rozszerzony

 Zadanie 2   (3pkt)
Funkcja f jest określona wzorem $f(x)=x^6-2x^4-x^3+1$ dla każdego $x\in\mathscr{R}$.
Wykaż, że liczba $5$ należy do zbioru wartości tej funkcji.

Odpowiedź Funkcja f jest funkcją ciągłą w zbiorze liczb rzeczywistych, ponieważ jest funkcją wielomianową.
Ponieważ $f(0)=1$ oraz $f(2)=64-32-8+1=25$ i funkcja jest ciągła na przedziale $(0,2)$, więc, na mocy twierdzenia Darboux, przyjmuje w przedziale $(0,2)$ wszystkie wartości pośrednie pomiędzy $f(0)$ a $f(2)$. Wobec tego istnieje taki argument $x\in(0,2)$, dla którego zachodzi $f(x)=5$. To oznacza, że liczba $5$ należy do zbioru wartości funkcji.

Informator CKE

 Zadanie 3   (3pkt)
Funkcja f jest określona wzorem $f(x)=\frac{-3x+41}{x-13}$ dla każdej liczby rzeczywistej $x\neq13$.
Punktem kratowym nazywamy punkt w kartezjańskim układzie współrzędnych, którego obie współrzędne są liczbami całkowitymi.

Wyznacz wszystkie punkty kratowe należące do wykresu funkcji $f$. Zapisz obliczenia.

Odpowiedź Do wykresu funkcji f należą cztery punkty kratowe o współrzędnych: $(11,-4), (12, -5), (14,-1),(15,-2)$.

Informator CKE

 Zadanie 2   (4pkt)
Rozpatrujemy wszystkie takie prostopadłościany, w których suma długości wszystkich krawędzi jest równa $80$, pole powierzchni całkowitej jest równe $256$ i długości wszystkich krawędzi są nie mniejsze niż $4$.
Wykaż, że układ równań
$4a+4b+4c=80\\2ab+2bc+2ca=256$
z niewiadomymi $a$ oraz $b$ ma rozwiązanie, które jest parą liczb rzeczywistych nie mniejszych od $4$ wtedy i tylko wtedy, gdy $c\in[4, \frac{28}{3}]$.
Odpowiedź $\left\{\begin{array}{rcl}a+b+c=20 \\
ab+bc+ca=128\\\end{array}\right.$
$a^2+(c-20)a+(c^2-20c+128)=0$
$\Delta_a\geq0$
$(c-20)^2-4(c^2-20c+128)\geq0$
$-3c^2+40c-112\geq0$
$-3(c-4)(c-\frac{28}{3})\geq0$\\$c\in[4, \frac{28}{3}]$
Jeśli $c\in[4. \frac{28}{3}]$, to funkcja $f(a)=a^2+(c-20)a+(c^2-20c+128)$ ma co najmniej jedno miejsce zerowe (gdyż $\Delta_a\geq0)$.
Wykresem funkcji f jest parabola, której wierzchołek $W=(p,q)$ ma rzędną niedodatnią $q=-\frac{\Delta}{4}$.
Odcięta $p=-\frac{c-20}{2}\in[\frac{16}{3},8]$, a ponadto $f(4)=c^2-16c+64=(c-8)^2\geq0$.
Zatem $f$ ma miejsce zerowe w zbiorze $[4, +\infty)$.
Podobnie argumentujemy, że funkcja $g(b)=b^2+(c-20)b+(c^2-20c+128)$ ma miejsce zerowe w przedziale $[4,+\infty)$.
Zatem układ $(1)-(2)$ ma rozwiązanie w zbiorze liczb rzeczywistych nie mniejszych od $4$.
Informator CKE
 Zadanie 3   (2pkt)
W warunkach laboratoryjnych obserwowano dynamikę wzrostu liczebności populacji pewnego gatunku bakterii. Liczebność $N$ populacji bakterii zmienia się w czasie zgodnie z zależnością wykładniczą
$N(t)=N_0\cdot k^t$ dla $t\geq0$, gdzie $ N_0$ – liczebność populacji w chwili $t=0$ rozpoczęcia obserwacji,
$k$ – stała dodatnia, charakterystyczna dla danego gatunku bakterii i dla warunków przeprowadzenia obserwacji,
$ t$ – czas wyrażony w godzinach, liczony od chwili $t=0$ rozpoczęcia obserwacji.
W chwili rozpoczęcia obserwacji liczebność populacji była równa $10000$, a po dwóch godzinach była równa $15625$.
Oblicz, o ile procent wzrastała liczebność populacji tej bakterii w ciągu każdej godziny. Zapisz obliczenia.
Odpowiedź W ciągu każdej godziny liczebność populacji zwiększała się o $25$ % .

Matura maj 2025 poziom rozszerzony

 Zadanie 7   (2pkt)
Ładunek elektryczny zgromadzony w kondensatorze można opisać zależnością
$Q(t)=Q_0\cdot\beta^{-t}$ dla $t\geq0$
gdzie:
$Q_0$ – ładunek elektryczny zgromadzony w kondensatorze w chwili początkowej $(t=0)$ wyrażony w milikulombach
Q – ładunek elektryczny zgromadzony w kondensatorze w chwili t (licząc od chwili początkowej) wyrażony w milikulombach
$\beta$ – stała dodatnia
t– czas wyrażony w sekundach.
Wiadomo, że w chwili $t=4$ s w kondensatorze był zgromadzony ładunek $2$ milikulombów, a w chwili $t=6$ s – ładunek $18$ milikulombów.
Oblicz, ile milikulombów ładunku było zgromadzone w tym kondensatorze w chwili $t=5$ s. Zapisz obliczenia.

Odpowiedź W chwili $t=5$ s w kondensatorze był zgromadzony ładunek $6$ milikulombów.

Matura grudzień 2024 poziom rozszerzony

 Zadanie 8  (2pkt)
W chwili początkowej $(t=0)$ filiżanka z gorącą kawą znajduje się w pokoju, a temperatura tej kawy jest równa $80^{\circ}$C. Temperatura w pokoju (temperatura otoczenia) jest stała i równa $20^{\circ}$C. Temperatura $T$ tej kawy zmienia się w czasie zgodnie z zależnością
$T(t)=(T_p-T_z)\cdot k^{-t}+T_z$ dla $t\geq0$
gdzie:
$ T$ – temperatura kawy wyrażona w stopniach Celsjusza,
$ t$ – czas wyrażony w minutach, liczony od chwili początkowej,
$T_p$ – temperatura początkowa kawy wyrażona w stopniach Celsjusza,
$T_z$– temperatura otoczenia wyrażona w stopniach Celsjusza,
$k$ – stała charakterystyczna dla danej cieczy.
Po $10$minutach, licząc od chwili początkowej, kawa ostygła do temperatury $65^{\circ}$C.
Oblicz temperaturę tej kawy po następnych pięciu minutach. Wynik podaj w stopniach Celsjusza, w zaokrągleniu do jedności. Zapisz obliczenia.

Odpowiedź $59^{\circ}$C.

Matura maj 2024 poziom rozszerzony

 Zadanie   (2pkt)
W chwili początkowej $(t=0)$ masa substancji jest równa $4$ gramom. Wskutek rozpadu cząsteczek tej substancji jej masa się zmniejsza. Po każdej kolejnej dobie ubywa $19%$ masy, jaka była na koniec doby poprzedniej. Dla każdej liczby całkowitej $t\geq0$ funkcja $m(t)$ określa masę substancji w gramach po t pełnych dobach (czas liczymy od chwili początkowej).
Wyznacz wzór funkcji $m(t)$. Oblicz, po ilu pełnych dobach masa tej substancji będzie po raz pierwszy mniejsza od $1,5$ grama.
Zapisz obliczenia.
Odpowiedź $m(t)=4\cdot0,81^t$
Masa substancji będzie mniejsza od $1,5g$ po $5$ dobach.
Matura maj 2023 poziom rozszerzony